غزیبه های آشنا/ تقی پورنامداریان

 

 براي‌ دكتر ابراهيم‌ خدايار

 همراه‌ سير دريا

                    با قرن‌ و سال‌ و ماه‌

                                       و روز و لحظه‌ها

                                                      همواره‌ راه‌ مي‌سپرد تاريخ‌

 تاريخ‌ را

 اين‌ رفتنِ مدام‌

 آبادي‌ و سرور و جوانيست‌

 ما را

 پژمردگي‌ و پيري‌ و ويراني‌.

 

 در شهر مثلِ قندِ سمرقند

 و شهر گرم‌ و سبز بخارا

 و تاشكند و خيوه‌ و خوارزم‌

 از پا نشسته‌ است‌،

                         تاريخ‌ در سنين‌ كهولت‌.

 

 ديروز پير چهرة‌ تاريخ‌ مانده‌ است‌

 در كوچه‌ باغ‌هاي‌ قديمي‌

 در طاق‌ و غرفه‌هاي‌ مدارس‌

 در گنبد و منار مساجد

 در دخمه‌هاي‌ تار مقابر

 روي‌ كتيبه‌ها

 نقش‌ و نگار كاشي‌ و آجرها…

 ذوق‌ كدام‌ مرد هنرمند چيره‌دست‌

 تنها ز خط‌ و سطح‌ و زواياي‌ آجري‌

 اين‌ طرح‌ و نقش‌هاي‌ شگفت‌آور

 اين‌سان‌ بديع‌ و طرفه‌ برآورده‌ست‌!؟

 در زير آفتاب‌

 آرامگاه‌ مير بخارا

 با آن‌ همه‌ وقار

 عاري‌ ز باب‌ و مدخل‌ و درگاه‌

                                   خالي‌ ز زاير است‌

 گور امير لنگ‌ سمرقند

                         ـ تيمور گوركان‌ ـ

 با بارگاه‌ و مدخل‌ كوتاه‌

 در انتهاي‌ دخمة‌ تاريك‌ داير است‌ :

 از مرد و زن‌

 جمعي‌ نشسته‌اند

 قرآن‌ و ورد و فاتحه‌ مي‌خوانند

 وز روح‌ او اجابت‌ حاجات‌ خويش‌ مي‌خواهند

 و آن‌ چنان‌ كه‌ با تواضع‌ و تعظيم‌ آمده‌اند

 با قامت‌ خميدة‌ تعظيم‌ مي‌روند…

 مردان‌ و كودكان‌ و زنان‌ امروز

 از شيشة‌ دريچة‌ تركيِ اُزبكي‌

 تصوير تار و مبهم‌ تاريخ‌ خويش‌ را

                                       ديدار مي‌كنند

 و لحن‌ فارسي‌ دري‌ را

 دور از نگاهِ گوشِ جواسيس‌ دولتي‌

                                       حاشا نمي‌كنند

 مردان‌ و كودكان‌ و زنان‌ گاهي‌

 با لهجة‌ قديمي‌ اشعار رودكي‌

                                   از تازه‌واردان‌ مسافر

                                                           دريوزه‌ مي‌كنند.

                                                                    سمرقند 1379