شب زائور داخته
هفتصد و شصت و نهمین شب از شبهای بخارا به معرفی زائور داخته، عکاس و فیلمبردار پرآوازۀ ایرانیتبار تاجیکستان اختصاص یافته است. این نشست در ساعت پنج بعدازظهر سهشنبه دهم مهرماه ۱۴۰۳ در تالار استاد جلیل شهناز خانۀ هنرمندان ایران برگزار میشود.
زائور داخته (۱۹۳۶ ماخاچقلعه داغستان – ۲۰۲۴ دوشنبه)، اسطورۀ فرهنگ و هنر، عکاس و فیلمبردار ایرانیتبار تاجیکستان در سال ۱۹۳۶ در داغستان به دنیا آمده از سال ۱۹۳۷ تا ۱۹۵۱ در سرچشمه تهران زندگی کرده و تا کلاس ششم ابتدایی در آنجا درس خوانده بود. سپس به مسکو رفته و تحصیلات خود را در آنجا ادامه داد. پایاننامه زائور فیلم کوتاه هنری بنام «لاله» بر اساس داستانی از صادق هدایت بود که پس از ساختن این فیلم به شهرت رسید. وی۲۰ فیلم هنری و بیش از ۷۰۰ فیلم مستند را فیلمبرداری کرد؛ «استاد»، «انسان پوستش را عوض میکند»، «شیرک دلاور»، «جستجوی ببر» و «رستم و سهراب» از جمله مهمترین فیلم های زائور داخته است که تا کنون از طریق شبکههای تلویزیونی تاجیکستان پخش شدهاند. از کارهای ماندگار زائور، فیلم «رستم و سهراب» است که به اتفاق بوریس کیمیاگراُف، کارگردان نامور تاجیکستان آن را ساخته است. زائور و بوریس هنرپیشههای توانایی از اوستیا، روسیه، ازبکستان و تاجیکستان را گرد هم آوردند تا فیلم شاهنامه را بسازند. کیمیاگراف و داخته هر دو شاهنامه را دوست داشتند و برای ساختن فیلم این اثر بزرگ فارسی کوشیدند. در کنار فیلمبرداری، زائور به عکاسی هم علاقه زیادی داشت و در عرصه عکاسی نیز خوش درخشید. نخستین نمایشگاه عکاسی وی در سال ۲۰۰۳ در کاخ وحدت شهر دوشنبه برپا شد. وی در ایران، چین، فرانسه، روسیه، آلمان، ژاپن و هند نمایشگاههای عکس برگزار و تلاش کرد که با این تصاویر خارجیها را با نماهایی از طبیعت، مردم و پوششهای سنتی تاجیکستان آشنا کند. زائور داخته فیلمبردار و عکاس شناختهشده، دارای نشان فرهنگ جمهوری تاجیکستان و برگزیدۀ جوایز متعدد بینالمللی از جمله دکترای افتخاری از دانشگاه آکسفورد انگلستان و سنپترزبورگ روسیه بود. او کار هنری خود را با تاجیک فیلم شروع کرده و در همان موسسه به افتخار بازنشستگی نایل آمد و تا پایان زندگی پر برکت خود به عنوان مشاور با تاجیک فیلم همکاری داشت و جوانان را راهنمائی میکرد.
در شب زائور داخته، دکتر نظامالدین زاهدی (سفیر فوقالعاده و نمایندۀ تامالاختیار جمهوری تاجیکستان در تهران)، دکتر علیاشرف مجتهد شبستری، الهه کسمایی، مسعود عرفانیان، محسن فرح برو علی دهباشی به بررسی زندگی و آثار زائور داخته خواهند پرداخت.
در این نشست علاوه بر نمایش گلچینی از عکسهای زائور داخته و قسمتهایی از فیلم «رستم و سهراب»، بخشهایی از فیلم مستند «آقای فیلمبردار» به کارگردانی خانم الهه کسمایی برای نخستین بار اکران خواهد شد.
خیابان طالقانی، خیابان موسوی شمالی، بوستان هنرمندان، خانه هنرمندان ایران، تالار استاد جلیل شهناز