شب نکا
ششصد و شصت و هشتمین شب از شبهای بخارا به شهر نکا اختصاص یافته است. این نشست در ساعت پنج بعدازظهر یکشنبه هفدهم اردیبهشتماه ۱۴۰۲ در سالن فردوسی خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار خواهد شد.
نکا یکی از شهرهای شرقی استان مازندران است که از غرب به شهرستان میاندورود، از شرق به شهرستان بهشهر از سمت شمال به دریای مازندران/ کاسپی و از سمت جنوب به بخش کیاسر شهرستان ساری و شهرستان دامغان محدود میشود. شهری کوچک، آرام و نجیب با مردمانی شریف، باصفا و پرمهر. شهری قصهوار و رویاگون در آغوش کوه، جنگل، دریا و دشت است. پهنهای در کرانۀ دریای مازندران با تاریخ اجتماعی پرفراز و نشیب در بزنگاههای تاریخی.
در قدیمیترین گزارش از این خطه با عنوان «مِهرَوان» یاد شده است. یاقوت حموی، مهروان را یکی از کورههای تبرستان، دارای یک شهر دانسته و اصطخری آن را منطقهای بین ساریه و لمراسک معرفی کرده است. شهر مهروان در اثر تاخت و تاز مغول نابود شد.
در منابع تاریخ محلی مازندران پس از تهاجم مغولان، قرهطغان/ قراطغان/ قراطادان به عنوان یک واحد جغرافیایی بستر اصلی شکلگیری پدیدههای تاریخی منطقه، جانشین مهروان میشود.
در منابع تاریخی، صدای مهروان دیروز یا نکای امروز در هیاهوی حوادث شهرهای اطراف گم شده است. منابع تاریخی در مورد وضعیت اجتماعی ـ اقتصادی این منطقه گزارشهای اندکی ارائه دادهاند. در دوره صفویه، علیرغم توجه شاهعباس به منطقه هیچ گزارشی از نام شهر/روستا و بافت مسکونی و جمعیتی در منابع مشاهده نشد. برای تبیین گوشهای از تاریخ نکا در بازۀ زمانی سقوط صفویه تا عصر ناصرالدینشاه باید به گزارش سفرنامهنویسان استناد کرد. نکا در عصر قاجار به طور جدی مورد توجه قرار گرفت.
در دوم اسفندماه ۱۳۲۹خورشیدی، نکا از قریهای خوش آب و هوا به شهری کوچک تبدیل شد. این شهر تا سال ۱۳۷۴ بخشی از شهرستان بهشهر به شمار میرفت. نکای امروزی در ردیف یکی از شهرهای صنعتی کشور قرار دارد. پارک تپه تاریخی نارنجباغ، ساحل مروارید، غار کمیشان، امامزاده عبدالله اترب، جنگلهای باستانی هیرکانی و … موجب جذب گردشگران به این خطه میشود.
در این نشست مهندس موسی خلیلی شهردار نکا، دکتر حسن فاضلی نشلی استاد گروه باستانشناسی دانشگاه تهران، دکتر حمزه جمشیدی کوهساری، دکتر زبیده سورتیجی، دکتر علی رستمنژاد نشلی، دکتر رمضان سورتیجی و علی دهباشی به بررسی، فرهنگ، تاریخ، ادبیات، معماری، شهرسازی و ظرفیتهای شهر نکا خواهند پرداخت. همچنین از کتاب «تاریخ اجتماعی نکا» تألیف دکتر زبیده سورتیجی و دکتر علی رستمنژاد نشلی رونمایی خواهد شد.
شب نکا در ساعت پنج بعدازظهر یکشنبه هفدهم اردیبهشتماه ۱۴۰۲ در خانه اندیشمندان علوم انسانی واقع در خیابان نجاتاللهی (ویلا)، چهارراه ورشو، سالن فردوسی برگزار میشود.