شب مریم زندی، عکاس چهره‎ها برگزار شد

zandi EMAIL

 

صد و نود و یکمین شبِ مجله بخارا به بزرگداشت مریم زندی اختصاص داشت که با همکاری بنیاد فرهنگی ـ اجتماعی ملت عصر شنبه 2 اسفند ماه 1393 برگزار شد.

در آغاز این مراسم کلیپی که بخشی از فیلم مستندی که علی شیلاندری مشغول ساخت آن است و مریم زندی و عکاسی‏اش را تصویر می‏کند به نمایش درآمد و سپس علی دهباشی از مریم زندی به عنوان عکاسی چند وجهی سخن گفت:

” ما به عنوان مجلۀ کِلک و بعد بخارا این شانس و اعتماد را از سوی خانم مریم زندی داشتیم که روی جلد بسیاری از شماره‎ها و همچنین در داخل مجله از کارهای هنر عکسای ایشان بهره‎مند باشیم.

خانم زندی در بین هنرمندان عکاس ما یک استثناست . می‎پرسید چرا استثناست؟ با کمی بررسی در زندگی ایشان پی می‎بریم که از سنین نوجوانی وارد محیط فرهنگی، اجتماعی و سیاسی دوران خود بودند و در عین آن که در یک سال‎هایی حضوری بسیار علنی و صریح در مسائل اجتماعی داشتند، آن هم به واسطۀ آشنایی‎هایی که در سر راه زندگی‎شان قرار گرفته بود، اما همواره مستقل باقی ماندند.

در سال‎هایی که اصلاٌ رسم نبود که عکاسی از چهره‏های سرشناس فرهنگی و ادبی به این صورت که ایشان انجام دادند، انجام شود این کار را آغاز کردند . نه در آتلیه با نورپردازی بلکه در محیط طبیعی نویسنده یا هنرمند ، در میان فضایی که با آن زندگی می‏کند. پشت میز کار، یا در کتابخانه، اتاق مهمانخانه. و این کار در مجموع شد یک دوره از حضور فرهنگی و ادبی جامعۀ ما در طول دو دهه و بعد کتاب پرتره‎‏های نقاشان و بعد هنرمندان سینما. کافی است مروری بر کتاب‏های چهره‏ها در زمینه ادبیات ، نقاشی و سینما بیاندازیم، با یک دوره از تاریخ و فرهنگ و هنر ایران روبرو می‎شویم.

زنده‏یاد کریم امامی این بخش از کارهای خانم زندی را با تعبیر « پرتره ژورنالیستی» بیان کردند. به عبارت دیگر کسی روی پرتره یک نویسنده یا نقاش یا هنرمند با توجه به روحیات و موقعیت مکانی هنرمند این گونه کار نکرده بود. و این همه خارج از آتلیه یک عکاس اتفاق افتاد.

علی دهباشی
علی دهباشی

در کنار این مجموعه پرتره‏‎ها خانم زندی یک عکاس خبری درجه اول به شمار می‎آید. کتاب اخیر ایشان که منتخبی است از عکس‎های حوادث و وقایع جریانات انقلاب حکایت از توانایی‏‎های او در این زمینه می‏‎کند. در واقع این کتاب اولین کتاب عکاسی خبری از یک زن عکاس محسوب می‏‎شود.

در مرور کتاب انقلاب 57 همچنان مریم زندی را عکاسی می‏‎بینیم که فراتر از ایدئولوژی و گرایش‏های سیاسی موضوع برایش مهم است و برای همین این کتاب از ورای محدودیت‏‎های سیاسی عبور کرد و با استقبال گسترده روبرو شد.