در ستایش آزادی / ترانه مسکوب
شب محمود صناعی یکی دیگر از شبهای بخارا بود که عصر شنبه 28 شهریور 1394 در محل کانون زبان فارسی متعلق به بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار برگزار شد.
علی دهباشی در آغاز این مراسم چنین گفت:
از طرف بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار، بنیاد ملت، گنجینه پژوهشی ایرج افشار، مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی، انتشارات ارجمند و مجلة بخارا خدمت استادان ارجمند و حضار گرامی خیرمقدم عرض می‌کنم. بویژه به همسر گرامی دکتر صناعی سرکار خانم مینا فولادوند.
این روزها مصادف است با سی‌امین سالگرد خاموشی دکتر محمود صناعی و اکنون پس از سی سال این مجلس اولین یادبودی است که به یاد او در ایران، وطنش، که عاشقانه دوستش می‌داشت برگزار می‌شود. اساساً عشق و ستایش به ایران و زبان و ادبیات فارسی دکتر صناعی را در سال‌های زندگی در غربت زنده نگه داشته است. همچنین یاد و خاطرة استاد زنده‌یاد ایرج افشار را گرامی می‌داریم که دوستی عمیقی بین آن دو استاد همواره وجود داشت که اگر می‌بود حتماً از سخنرانان و ستایشگران دکتر صناعی در این مجلس بود.
برای نسل ما و اکثر کسانی که در این سالن حضور دارند و از این پس با آثار دکتر صناعی آشنا و آشناتر می‌شوند، این دریغ باقی می‌ماند که ای‌کاش استاد می‌بود و از نزدیک و نزدیک‌تر از محضر دانش و فضل او بهره‌مند می‌شدیم.
اکنون دکتر صناعی در بین ما نیست، و فقدانش دریغی است بر ما و فرهنگ ایران. اما خوشبختانه آثار او را در اختیار داریم و می‌توانیم از او بیاموزیم. آثاری ارجمند از خود باقی گذاشته است که هر کدام برگ زرینی است در زمینه ادبیات، فلسفه و روانشناسی. براستی از آثار دکتر محمود صناعی چه می‌توان آموخت؟ نخستین مطلب برای ما و همة نویسندگان و مترجمانی که امروز میدان‌دار عرصه فرهنگ و ادبیات و فلسفه هستند چگونی نثر فارسی و طرز صحیح فارسی‌نویسی اوست که یکی از بهترین نثرنویسان زبان فارسی در دوران معاصر است. دکتر صناعی برای دست یافتن به این پاکیزگی و شیوایی، در متون مهم ادبیات فارسی سال‌ها غوطه خورده است و بیشتر این متون ملکة ذهنش شده بود، و غیرت و همتی داشت در نوشتن و ترجمه که حالا پس از پنجاه، شصت سال از نوشته‌ها و ترجمه‌هایش پی می‌بریم چه مایه رنج برده است. در این زمینه در پیام استاد داریوش آشوری بیشتر خواهیم آموخت.