آن طرف دیگر/ علیرضا دین محمدی

هفتاد و دو رباعی عاشورائی، سرودة امیرحسین الهیاری، خط علی ملک، پیشگفتار بهاءالدین خرمشاهی، با نظارت هنری آیدین آغداشلو 174 صفحه ناشر پیوند نو- تهران 1389

کتاب محتوی هفتاد و دو رباعی عاشورائی است و آقای بهاءِِالدین خرمشاهی پیشگفتار جذّاب‌ و گیرائی این مجموعة رباعیات عاشورائی نوشته‌اند:

«در تاریخ و فکر و فرهنگ اسلامی، فقط شیعیان نیستند که در سوگ سیدالشهدا حسین ‌بن علی سخن گفته یا شعر سروده‌اند. امام ابوحامد محمد غزالی که از بزرگان اهل سنت است. در اوایل کیمیای سعادت که بهگزینی خود او از کتاب سترکش احیاالعلوم‌الدین است، سخنی در اشاره به حضرت‌(ع) دارد: و این عباس یک راه از خواب درآمد پیش از آنکه حسین را بکشند: گفت: اناالله و انا الیه الراجعون، گفتند: چه افتاد؟ گفت حسین را بکشند. گفتند چه دانی؟ گفت: رسول علیه‌السلام را (در خواب) دیدم با وی ابکینه‌ای پرخون و گفت نبینی است من پس از من چه کردند و فرزند من حسین را بکشتند و این خون وی است و این اصحاب وی است تظلم پیش خدای تعالی می‌برم. پس از بیست و چهار روز خبر آمد که وی را بکشتند.»

استاد خرمشاهی اشاره‌ای هم به گفته زیبای ابوالعلای معری حکیم نابینای عرب دارد و چند بیت عربی و ترجمه فارسی آن را در پیشگفتار خود بر این کتاب آورده است از شعر ابوالعلای معری هنگام نگارش این شعر دیده میگرید و قلم در دست میلرزد از متن عربی شعر می‌گذرم که آشنائی با ادبیات عرب ندارم ولی ترجمه فارسی آن را  عیناً از ترجمة استاد خرمشاهی از نظر خوانندگان می‌گذرانم.

دو کوه است از علی و حسین

 

که شهادت نمای حق باشد

 

آن یکی جلوة نماز علی

 

همچو دیدار در فلق باشد

 

دیگری یادگار خون حسین

 

سنح چون لالة شفق باشد

 

 

حقیقت این است که با مقدمة کوتاه ولی جاندار که آقای دکتر خرمشاهی بر این کتاب نوشته‌اند هیچ نوشتة دیگری جائی و جلوه‌ای ندارد ابیّاتی را که استاد خرمشاهی از بزرگانی چون ابوالعلای معری و مولانا انتخاب فرموده‌اند جای هیچ‌گونه نظر و نگاهی باقی نمی‌گذارد مرتبه‌ای که مولانا در غزلیات شمس برای حضرت سیدالشهدا و واقعة کربلا دارد خواننده را حیران می‌کند که دیگر چه مطلبی را بنویسد:

کجائید  ای شهیدان خدائی

 

بلاجویان دشت کربلائی

 

کجائید ای سبک‌روحان عاشق

 

پرنده‌تر ز مرغان هوائی

 

کجائید ای شهان آسمانی

 

بدانسته فلک را درگشائی

 

کجائید ای زجان و جا رهیده

 

کسی مرعقل را گوید کجائی

 

کجائید ای در زندان شکسته

 

بداده وام‌ داران را رهائی

 

کجائید ای در مخزن گشاده

 

کجائید ای نوای بی‌نوائی

 

در آن بحرید کاین عالم کف اوست

 

زمانی بیش دارید آشنائی

 

 

رباعیات عاشورائی آقای الهیاری یکی از یکی دیگر زیباتر و گیراترند برای آنکه خواننده از رباعیات عاشورائی آقای الهیاری سود و لذت بیشتری ببرد باید مجموعه «آن حرف دگر» را در اختیار داشته باشد و آن را چندین بار مطالعه کند تا از آن لذت‌ جان‌بخش ببرد امید است که این شعله عشق عاشورائی هیچ‌گاه در نهاد آقای الهیاری خاموشی نگیرد. والسلام.