گزارش مراسم رونمایی ترجمه هلندی « جای خالی سلوچ»/ ترانه مسکوب

 (يكشنبه‌ 16 فروردين‌ ماه‌ 1388 ـ اقامتگاه‌ سفير هلند)

 به‌ دنبال‌ چاپ‌ و انتشار ترجمة‌ هلندي‌ رمان‌  جاي‌ خالي‌ سلوچ‌  در هلند، سفير اين‌ كشور آقاي‌ رادنيك‌ و همسرش‌ بانو بئاتريس‌ فان‌ فولن‌ هوفن‌ مراسمي‌ در محل‌ اقامتگاه‌ خود در تهران‌ برپا كردند و از محمود دولت‌آبادي‌ و همسر و فرزندانش‌ براي‌ شركت‌ در اين‌ مراسم‌ دعوت‌ به‌ عمل‌ آمد. اين‌ مراسم‌ در شامگاه‌ يكشنبه‌ شانزدهم‌ فروردين‌ ماه‌ 1388 با حضور شخصيت‌هايي‌ همچون‌: عزت‌الله‌ فولادوند، داريوش‌ شايگان‌، ضياء موحد، دكتر حسن‌ عشايري‌، جواد مجابي‌، بهمن‌ فرمان‌آرا، محمد علي‌ سپانلو، علي‌ دهباشي‌، محمود حسيني‌زاد، مديا كاشيگر، مهدي‌ شفقتي‌، شيوا دولت‌آبادي‌، سفير بلژيك‌ در ايران‌، سابين‌ اولمان‌ از سفارت‌ سوييس‌ و دو تن‌ از ناشران‌ آثار محمود دولت‌آبادي‌، حسن‌ كيائيان‌ (مدير نشر چشمه‌) و داود موسايي‌ (مدير فرهنگ‌ معاصر) حضور داشتند.

مهدی شفقتی متن سخنرانی سفیر هلند و دیگر سخنرانان را ترجمه کرد.

 ابتدا مهدي‌ شفقتي‌ از سوي‌ سفير هلند به‌ حضار خيرمقدم‌ گفت‌ و ضمن‌ برشمردن‌ وجوه‌ فرهنگي‌ ادبيات‌ در ميان‌ انسان‌ها، آن‌ را پيوندي‌ جهاني‌ ناميد. سپس‌ از علي‌ دهباشي‌، سردبير مجلة‌  بخارا  خواسته‌ شد تا به‌ عنوان‌ نخستين‌ سخنران‌ جلسه‌ را آغاز كند.

 سردبير مجلة‌  بخارا  ضمن‌ اضهار خوشوقتي‌ از ترجمة‌ رمان‌ دولت‌آبادي‌ گفت‌:

 سفير محترم‌ كشور پادشاهي‌ هلند

 جناب‌ آقاي‌ محمود دولت‌آبادي‌، استادان‌ ارجمند

 ميهمانان‌ گرامي‌

 بنده‌ و همكارانم‌ در مجلة‌  بخارا  به‌ عنوان‌ قديمي‌ترين‌ و پرسابقه‌ترين‌ نشرية‌ ادبي‌ سال‌هاي‌ اخير از ترجمة‌ رمان‌ آقاي‌ دولت‌آبادي‌ به‌ زبان‌ هلندي‌ بسيار مسرور و خوشحال‌ هستيم‌.

 آقاي‌ محمود دولت‌آبادي‌ مهمترين‌ نويسندة‌ حوزة‌ فارسي‌زبانان‌ جهان‌ هستند. ايشان‌ با خلق‌ آثار درخشاني‌ همچون‌  جاي‌ خالي‌ سلوچ‌ ،  كليدر  و دهها داستان‌ و نمايشنامه‌ برگ‌هاي‌ زريني‌ به‌ گنجينة‌ ادبيات‌ فارسي‌ افزوده‌اند.

 بيش‌ از نيم‌ قرن‌ فعاليت‌هاي‌ نويسندگي‌ آقاي‌ دولت‌آبادي‌ همواره‌ سرشار از نوآوري‌ و كشف‌ قابليت‌هاي‌ تازه‌ در زبان‌ فارسي‌ بوده‌ است‌.

 قريب‌ به‌ دو دهه‌ است‌ كه‌ در جهان‌ ادبيات‌ براي‌ شناخت‌ ادبيات‌ معاصر ايران‌ و شناخت‌ روحيات‌، مسايل‌ و ويژگي‌هاي‌ زندگي‌ مردم‌ ايران‌ به‌ ترجمه‌ آثار اين‌ نويسنده‌ ايراني‌ روي‌ مي‌آورند. زيرا كمتر نويسنده‌اي‌ در ايران‌ همچون‌ دولت‌آبادي‌ موفق‌ شده‌ است‌ كه‌ به‌ عمق‌ لايه‌هاي‌ زندگي‌ مردم‌ ايران‌ وارد شود و با قدرت‌ قلم‌ خود آن‌ را به‌ تصوير بكشد.

روی جلد ترجمۀ هلندی رمان « جای خالی سلوچ»

 تعداد مقالات‌، پايان‌نامه‌ها و كتاب‌هايي‌ كه‌ دربارة‌ آثار محمود دولت‌آبادي‌ منتشر شده‌ است‌ گواهي‌ است‌ بر اين‌ مدعا.

 آقاي‌ دولت‌آبادي‌ از زمرة‌ معدود نويسندگاني‌ است‌ كه‌ به‌ صورت‌ مستقل‌ و بدون‌ هيچگونه‌ پشتيباني‌ در طي‌ نيم‌ قرن‌ اخير در صحنه‌ها و مقاطع‌ مهم‌ اجتماعي‌ و سياسي‌ ايران‌ حضور پيدا كرده‌ است‌ و نگاه‌ متفاوت‌ و ادبيات‌ خاصش‌ منجر به‌ تفسير ويژه‌ او نسبت‌ به‌ حوادثي‌ است‌ كه‌ بر اين‌ سرزمين‌ مي‌رود.

 ترجمة‌ آثار محمود دولت‌آبادي‌ ابتدا از سوي‌ منتقدين‌ ادبيات‌ در جهان‌ آلماني‌زبان‌ و سوييس‌ آغاز شد. آنها برگردان‌ مجموعة‌ آثار دولت‌آبادي‌ را با ترجمة‌ كتاب‌هاي‌  سفر ، گاواره‌بان‌ ،  كليدر  و ديگر داستان‌هاي‌ وي‌ آغاز كردند و امشب‌ بسيار مسروريم‌ كه‌ جشن‌ رونمايي‌ ترجمه‌ هلندي‌  جاي‌ خالي‌ سلوچ‌  در حضور نويسندگان‌ و هنرمندان‌ و دو تن‌ از ناشران‌ آثار ايشان‌ در ايران‌ برگزار مي‌شود.

 و بعد از علي‌ دهباشي‌، محمد علي‌ سپانلو و محمود دولت‌آبادي‌ خطابه‌ خود را خواندند.

 سرانجام‌ سفير هلند، آقاي‌ رادنيك‌ طي‌ سخناني‌ ضمن‌ تشكر از محمود دولت‌آبادي‌ و حضار گفت‌، خوشحال‌ است‌ كه‌ با چاپ‌ ترجمه‌ هلندي‌  جاي‌ خالي‌ سلوچ‌  مردم‌ كشورش‌ فرصت‌ جديدي‌ مي‌يابند تا تمدن‌ غني‌ سرزمين‌ شگفت‌انگيزي‌ به‌ نام‌ ايران‌ را بهتر و عميق‌تر بشناسند.

 سفير هلند در بخش‌ ديگري‌ از سخنراني‌ خود اظهار داشت‌: «از ديدگاه‌ من‌ فرهنگي‌ بر جاي‌ مي‌ماند و شكوفا مي‌شود كه‌ به‌ استقبال‌ ساير فرهنگ‌ها برود. جامعه‌ هلند از قرن‌ شانزدهم‌ به‌ اين‌ سو آفاق‌ تمدني‌ سرزمين‌هاي‌ دوردست‌ را فرصتي‌ پنهان‌ براي‌ بهره‌ جستن‌ از ساير فرهنگ‌ها جهت‌ غني‌تر ساختن‌ خود به‌ حساب‌ آورده‌ است‌.»

رادنیک سفیر هلند از وضعیت ادبیات در هلند گفت

 سفير هلند ادامه‌ داد: «در ادبيات‌ داستاني‌ هلند چهار مضمون‌ بيش‌ از همه‌ رايج‌ است‌: نخست‌ مسئله‌ استعمار است‌. از آنجا كه‌ از قرن‌ 17 تا اوايل‌ قرن‌ 20 هلند سلطه‌ استعمارگرانه‌ بر چند كشور دنيا داشته‌ يكي‌ از مضامين‌ بازشناسي‌ عميق‌ جريان‌ استعماري‌ است‌. دوم‌ مسئله‌ جنگ‌ است‌. تبعات‌ روحي‌ و اجتماعي‌ ناشي‌ از جنگ‌ جهاني‌ دوم‌ مضمون‌ بخش‌ ديگري‌ از ادبيات‌ داستاني‌ ما هلندي‌هاست‌. سومين‌ نكته‌ ظهور افق‌هاي‌ جديد در مضامين‌ داستاني‌ است‌ كه‌ به‌ علت‌ حضور مليت‌ها و اقوام‌ گوناگون‌ از سرزمين‌هاي‌ دوردست‌ در هلند، هر كدام‌ با گرايشات‌ مذهبي‌ خاص‌ خود زندگي‌ مي‌كنند. اين‌ مهاجران‌ از مراكشي‌، ترك‌ها و آفريقايي‌ها ظهور مؤثري‌ در رمان‌ها و داستان‌هاي‌ نويسندگان‌ هلندي‌ يافته‌اند.»

 سفير هلند در پايان‌ افزود: «من‌ با محمود دولت‌آبادي‌ موافق‌ هستم‌ كه‌ مترجمان‌ را عامل‌ تلاقي‌ افكار و در نهايت‌ آشنايي‌ و تعامل‌ فرهنگ‌ها مي‌داند».

 اين‌ مراسم‌ با پذيرايي‌ شام‌ خاتمه‌ يافت‌.