گزارش شب دکتر منوچهر ستوده /ثریا صدر
پیش از شروع مراسم و در هنگام ورود دکتر منوچهر ستوده، محمدرضا قنبری در حیاط دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران قطعاتی را با نی در همایون، درآمد و چکاوک نواخت. سپس دکتر فرج‌الله احمدی، مدیر گروه تاریخ دانشکده ادبیات دسته گلی را از سوی این گروه به منوچهر ستوده تقدیم نمود.
سپس در ابتدای این مراسم علی دهباشی، مدیر مجله بخارا، ضمن دعوت از حضار برای قرائت فاتحه، یاد و خاطره ایرج افشار را گرامی داشت و در ادامه چنین گفت:
«هشتاد و سومین از شب های بخارا را آغاز می‌کنیم.از طرف مجله بخارا و دانشجویان گروه تاریخ دانشکده ادبیات دانشگاه تهران از استاد دکتر منوچهر ستوده و سخنرانان دانشمند آقایان دکتر عبدالرحمان عمادی و دکتر هوشنگ دولت‌آبادی و حضار محترم برای قبول دعوت و شرکت در این مجلس دانشجویی تشکر می‌کنم.
استاد ما دکتر منوچهر ستوده شناخته‌تر از آن هستند که نیاز به معرفی داشته باشند. اما از جهت یادآوری به فرازهایی از زندگی استاد ستوده می‌پردازم.
استاد ما منوچهر ستوده در بیست و هشتم تیر ماه 1292 در تهران متولد شدند. در دوران تحصیل در دبیرستان البرز کتابدار کتابخانه دبیرستان هم بودند. سال 1313 به دانشسرای عالی وارد شدند و استادانی همچون سید محمد مشکوة و علی‌اکبر شهابی داشتند. نخستین مقاله خود را در 1315 درباره: «مطالعات تاریخی و جغرافیایی-مسافرت به قلعه الموت» نوشتند.
در سال 1317 درجه لیسانس در رشته ادبیات فارسی را دریافت کردند. در همین دوره در اداره فرهنگ گیلان و دبیرستان شرف تهران تدریس کردند. در سال 1324 با خانم فاطمه (شکوه اقدس) شمشیر گران ازدواج کردند. در سال 1329 از رساله دکتری خود زیر نظر استاد بدیع‌الزمان فروزانفر با عنوان: «قلاع اسماعیلیه در رشته کوه‌های البرز» دفاع کردند. در سال 1330 بنا به دعوت انجمن فولبرایت به آمریکا سفر مطالعاتی داشتند. در سال 1331 به عضویت The National Geographic Society درآمدند.
و در سال بعد به عضویت انجمن ایرانشناسی به ریاست ابراهیم پورداود درآمدند و در سال‌های بعد آموختن زبان پهلوی را در محضر دکتر ابراهامیان آغاز کردند. همچنین نخستین کتاب خود را با عنوان «فرهنگ گیلکی» در سلسله انتشارات انجمن ایرانشناسی در سال 1332 منتشر کردند. و در طی سال‌های بعد چندین سفر مطالعاتی به خارج از کشور داشتند و ارتقاء به درجه استادیاری دانشگاه تهران و بعد دانشیاری و انتقال به دانشکده ادبیات تهران و عضویت در گروه تاریخ و سرانجام ارتقاء به درجه استادی در سال 1354 از جمله اتفاقات زندگی استاد در این سال‌ها بوده است.
استاد ستوده در طی همین سال‌ها تا سال 1381 در کنگره‌های مهم ایرانشناسی همچون «کنگره بین‌المللی تاریخ و هنر و باستان‌شناسی ایران در دانشگاه آکسفورد»، «کنگره بین‌المللی ابوریحان در پاکستان»، شرکت و سخنرانی کردند.
سفر به چین و آسیای میانه از دیگر فعالیت‌های سال‌های اوایل دهه شصت استاد بود.
اما مروری تند و گذرا به برخی از کتاب‌های استاد ستوده:
1) فرهنگ گیلکی با مقدمه استاد ابراهیم پورداود
2) فرهنگ کرمانی
3) فرهنگ بهدینان با مقدمه ابراهیم پورداود
4) حدود العالم من‌المشرق الی‌المغرب
5) مهمان نامه بخارا
6) جغرافیای اصفهان
7) فرهنگ سمنانی -سرخه‌ای-لاسگردی-سنگسری-شهمیرزادی
8) عجایب‌المخلوقات و غرائب‌الموجودات
9) قلاع اسماعیلیه در رشته کوه‌های البرز
10) تاریخ گیلان و دیلمستان
11) از آستارا تا استارباد در ده جلد شامل آثار و بناهای تاریخی گیلان که هر کدام قریب به هشتصد صفحه است
12) فرهنگ نائینی
13) تاریخ بدخشان
14) تاریخ بنادر و جزایر خلیج فارس
15) سفرنامه گیلان ناصرالدین شاه قاجار
16) جغرافیای تاریخی شمیران
فهرست کتاب‌های دکتر ستوده 52 جلد است که بنده به شانزده جلد آنها اشاره کردم.مقالات دکتر ستوده تا به امروزبه 286 مقاله رسیده که عناوین آنها و جای چاپش ثبت شده که در ویژه‌نامه بخارا در مورد استاد منتشر خواهد شد. کتاب‌ها و مقالات استاد ستوده نشانه دلبستگی ژرف و عمیق ایشان به تاریخ و دامنه و پیشینه فرهنگ ایرانی است. نزدیک به یک قرن زندگی که سراسر در عشق به زبان فارسی و تاریخ و جغرافیای سرزمین ما ایران گذشته است و چه دلپذیر و ماندگار است این زندگی»
دکتر عبدالرحمن عمادی که سخنران بعدی بود به بیان شرحی کوتاه از نخستین آشنایی با منوچهر ستوده، خلق و خوی او و خاطراتی از وی پرداخت.