دکتر رحیم شایگان در انتشارات دانشگاه کمبریج/ علی دهباشی

اخیراً مرحلۀ نهایی چاپ کتاب «اشکانیان و ساسانیان، ایدئولوژی سیاسی در ایران پساهلنیستی و دوران باستان متأخر[1]» که حاصل بیش از یک دهه پژوهش و تحقیق دکتر رحیم شایگان است به اتمام رسیده و قرار است از سوی انتشارات معتبر دانشگاه کمبریج در قریب به ششصد صفحه منتشر شود. اين كتاب در ماه مارس 2011 در دسترس عموم قرار خواهد گرفت.

دکتر رحیم شایگان فارغ‌التحصیل دورة دکتری PhD از دانشگاه هاروارد است. اکنون استاد دانشگاه UCLA و به‌مدت پنج سال است که در در دپارتمان «زبان‌ها و فرهنگ‌های خاورمیانه[2]» تدریس می‌کند.

دکتر رحیم شایگان در این کتاب به ایران در دوران ساسانیان می‌پردازد. ساسانیان، که بر پارتیان پیروز شدند، یکی از قدرت‌های بزرگ در دوران باستان، و در کنار امپراتوری روم، مهم‌ترین قدرت در خاور نزدیک بودند. این کتاب تحقیقی است کامل که مجموعه‌ای متنوع از منابعِ مکتوب، مسکوکات و باستان‌شناسی را مبنا قرار می‌دهد تا به بازنگری ایدئولوژی سیاسی حاکم بر فرمانروایی ساسانیان و خاستگاه آن و نیز تأثیرپذيري‌اش بر شکل‌گیری ایدئولوژی‌‌های امپراتوری هخامنشي در ایران بپردازد، در عین حال پژوهش‌ و پیشگویی بابلی‌ها و تفکر یونان باستان را مورد بررسی مجدد قرار دهد. این کتاب بر شرایط بغرنجِ سیاسی در اوایل حکومت اشکانیان و تاریخ ساسانیان پرتوای نو می‌افکند، به ویژه به شرایط تاریخی بابل و عیلام می‌پردازد. اینکه تبلیغات رومی‌ها چگونه بر نگرشِ مردم روم نسبت به ایرانِ دوران ساسانی تأثیر نهاده و در شکل‌گیری و تعیین این نگرش نقش داشته است.

نویسندة کتاب اشکانیان و ساسانیان پیشنهاد می‌کند که تاریخ اولیۀ سلسله‌های اشکانی (پارت‌ها) و ساسانیان بار دیگر بازسازی شود. وی برای نخستین بار قطعات پراکنده‌ای از خط میخی را که تا کنون در دسترس نبوده به مخاطب خود عرضه می‌کند. و سرانجام اینکه کتاب رویکردی تطبیقی و جامع دارد، دیدگاه سلوکیان، رومی‌ها، و ایرانیان کاملاً مورد توجه قرار گرفته و نویسنده در عین حال دیگر منابع کلاسیک و شرق را در پژوهش خود مد نظر قرار می‌دهد.


[1]. Arsacids and Sasanians, Political Ideology In post-Hellenistic and Late Antique Persia

[2]. Department of Near Eastern Languages and Civilizations

بخارا 75، فروردین ـ تیر 1389