جشن نامه دکتر داریوش شایگان/ علی دهباشی
اداي دين
هفتم بهمن ماه سالروز تولد دكتر داريوش شايگان است. راقم اين سطور در كار تدوين و تنظيم كتابي است در حوزة فلسفه، ايران‌شناسي و هنر ايراني كه از سوي متفكران و نويسندگان ايراني به ايشان تقديم شده است. بخش قابل توجهي از اين كتاب آماده شده و اميدواريم سال آينده در سالروز تولد ايشان منتشر شود.
اما امسال به مناسبت سالروز تولد ايشان جشن‌نامه‌اي در صفحات محدود بخارا تدارك ديده‌ايم كه ملاحظه مي‌فرماييد.
قريب به نيم قرن از تأليف كتاب دو جلدي اديان و مكتب‌هاي فلسفي هند، به قلم دكتر شايگان، مي‌گذرد. با اينكه نگارش آن از دوران دانشجويي شايگان در دانشگاه تهران آغاز شد و در دوران تدريس ايشان به اتمام رسيد، اين كتاب همچنان تنها مأخذ معتبر فارسي در حوزة مطالعات اديان و مكتب‌هاي فلسفي هند است.
دكتر شايگان پس از آن هم مقالات و كتاب‌هايي در اين زمينه منتشر كرد، اما حتي كتاب بسيار ارزشمند آيين هندو و عرفان اسلامي كه به زبان فرانسه نوشت و جمشيد ارجمند، مترجم توانا و واقعاً ارجمند آن را به فارسي برگرداند نيز در ساية كتاب اول قرار دارد.
زمينه‌هاي كاري دكتر شايگان شايد در يك نگاه خلاصه به نظر برسد، اما وقتي به كتابها و مقالات ايشان نظر مي‌افكنيم به گستردگي مباحث طرح شده پي مي‌بريم؛ از آفاق تفكر معنوي در اسلام ايراني تا افسون‌زدگي جديد ، از نقد آراي داراشكوه تا جستجوي فضاهاي گمشده و پرسش دربارة چند گانگي فرهنگي و اينكه آيا تهران مدينه‌اي تمثيلي است؟
در كنار مباحث فلسفي، آنچه دكتر شايگان در معرفي و يادبود استادان و همكاران خود نوشته بسيار خواندني و دانستني است؛ خاطرات ايشان از هانري كربن، سهراب سپهري، عبدالحسين زرين‌كوب، بديع‌الزمان فروزانفر، بهرام فره‌وشي، آيت‌الله رفيع قزويني، علاّمة طباطبايي، سيد جلال‌الدين آشتياني و…
چهرة مهربان و فروتني ذاتي دكتر داريوش شايگان با حضور دلنشين و دانش گسترده‌اش خاطرة مشترك همة كساني است كه با او ديدار كرده‌اند.